Üniversitemiz öğretim üye, öğrenci ve idari personeline açıktır. Katılımcılara katılım belgesi verilecektir. Katılım için kayıt olmak gereklidir. Kayıt için aşağıdaki linke tıklayıp Üniversitemiz Teams hesabınızla oturum açınız. Kaydolduktan sonra seminer gün ve saatinde aynı linke tıklayarak Teams üzerinden toplantıya katılabilirsiniz:
Kayıt ve katılım işlemleri hakkında detaylı bilgi almak için "Kayıt ve Katılım Sunusunu" inceleyebilirsiniz.
Özet:
Akademik özgürlük; bugün, sistematikleştirilmiş bilginin kaynağı olan üniversitelerde bilginin üretimi – işlenmesi – dağıtımında akademisyenlerin üstlendiği işlev nedeniyle onların sahip olduğu/olması gerektiği genel kabul gören korunma alanıdır. Bu özgürlüğün olması gerekliliği bağlamında uzlaşma oluşmuşsa da nasıl olması gerektiği noktasında farklı görüşler mevcuttur.
Çalışma kapsamında amaç, bu özgürlüğün bağımsız bir hak olarak nitelenmesi çabasından ziyade, akademik özgürlüğün mahiyetinin, sınırlarının ve güvencelerinin tespiti ile bu özgürlüğün ödev boyutuna ilişkin akademik hesapverebilirliğin ortaya konulmasıdır.
Akademik özgürlük, akademisyenler açısından bir koruma alanı yaratma çabasına işaret etmektedir. Bir başka ifadeyle, akademik faaliyet önündeki engelleri önlemek ve bu faaliyetin çıkarlarını korumaktır.
Akademik özgürlük kavramı ulusalüstü pozitif düzenlemelerde çeşitli şekillerde düzenlenmiştir. Bunlardan biri olan Lima Bildirgesi'ne1 göre akademik özgürlük; "akademik topluluk üyelerinin araştırma, inceleme, tartışma, belgeleme, üretme, yaratma, öğretme, anlatma ve yazma yollarıyla, bireysel ya da topluca bilgi edinme, geliştirme ve iletme özgürlüğü" dür .
Akademik özgürlüğün tanınmasının temel nedeni, akademik faaliyetin insanlığa sağladığı işleve dayanmaktadır. Akademisyen, uzmanlık bilgisini kullanmakta, bilginin ilerlemesini sağlamakta ve en önemlisi elde ettiği bilgiyi öğrencileri, akademik camia ve toplumla paylaşmaktadır.
Hak ve özgürlüklerin kişilere ödev de yüklediği dikkate alındığında akademik özgürlüğün ödev ve sorumluluk boyutuna hesapverebilirlik karşılık gelmektedir. Hesapverebilirlik, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının 2008 Raporunda, “bir kurumda görev yapanların yetki ve sorumlulukları konusunda paydaşlara cevap vermeleri, onlardan yöneltilen eleştiriler veya talepler doğrultusunda hareket etmeleri ve herhangi başarısızlık veya yetersizlik durumunda sorumluluğu üstlenmeleri” olarak tanımlanmıştır. Bu bağlamda yükseköğretimde hesapverebilirlik, finansal, idari ve akademik hesapverebilirlik olarak karşımıza çıkmaktadır. Konumuz açısından ele alınacak olan akademik hesapverebilirlik; akademisyenlerin araştırma yapma, yayın yapma, eğitim – öğretim ve topluma hizmet alanlarındaki faaliyetlerini kapsamaktadır. Konunun içsel boyutu, profesyonel yetkililere ve idari organlara karşı sorumluluğu; dışsal boyutu da kontrol ve denetim organlarına karşı sorumluluğu içerir. Bu açıdan ele alındığında akademisyenin hem akademik hem de idari faaliyetleri ile ilgili hesapverebilirliği öğrencilere, yöneticilere, meslektaşlarına, meslek kuruluşlarına ve kamuoyuna karşı hesapverebilirlik olarak belirtilebilir.
1 Yükseköğretim Kurumlarının Özerkliği ve Akademik Özgürlük Üzerine Lima Bildirgesi, Dünya Üniversiteler Servisi, 1988
Dr. Öğr. Üyesi Zeynep ÖZKAN GÜNEŞ*
1983 Bartın doğumludur. İlk, orta ve lise öğrenim yaşamını 2000 yılında Safranbolu’da tamamlamıştır. Lisans Öğrenimini 2000- 2004 yılları arasında Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesinde; Yüksek Lisans Öğrenimini 2004-2007 yılları arasında Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü Anayasa Hukuku Ana Bilim Dalında “İnsan Hakları Sözleşmelerinin Türk Hukukundaki Yeri” konulu Yüksek Lisans Tezi ile; Doktora öğrenimini 2011-2017 yılları arasında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Bölümü Anayasa Hukuku Ana Bilim Dalında “Rusya Federasyonu Anayasa Mahkemesinin Temel Hakların Korunmasındaki İşlevi” konulu Doktora Tezi ile tamamlamıştır.
Yüksek Lisans öğrenimi süresince serbest avukat olarak çalışmış ve doktora öğreniminden önce bir süre eğitim amaçlı İngiltere’de bulunmuştur. Doktora öğrenimi süresince 2547 sayılı Yasa 35. Md kapsamında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde araştırma görevlisi olarak çalışmıştır.
2018 – 2019 akademik yılında Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku dersini görevlendirme yoluyla yürütmüştür. 2019 yılından bu yana Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır. Çalışma alanları; anayasa hukukunun anayasa yargısı, insan hakları, devlet teorisi, anayasa teorisi gibi alanlarına ilişkindir. Halen Hacettepe Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü son sınıf öğrencisi olup iyi derecede İngilizce, Rusça ve Almanca bilmektedir.
*Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Öğr. Üyesi – ABD Başkanı
